Alternatif Veri Giriş Yöntemleri
Delikli kartlardan sesle kontrole, lazer hologram klavyeye kadar uzayan veri giriş tarihinde insanlar pek çok cihazı denediler. Şimdilik klavyenin ve farenin tahtını sarsabilecek bir alternatif ortaya çıkmadı.
Klavyeler
Ergonomik Klavyeler (www.microsoft.com/keyboard):
Uzun saatler masa basinda bilgisayar kullanan çalisanlarin
bileklerinde ortaya çikan agrilar nedeniyle çalistiklari sirketlere
açtiklari tazminat davalarinin sonucunda ergonomik klavyeler artik
iyice yayginlasti. Ancak yine de çok uzun süreli çalismalarda
eklemlerdeki agrilarin önüne geçmek mümkün degil.
+ Eklem agrilarini azaltan tasarimi.
- Alisilmamis sekilleri nedeniyle parmaklarin tuslarin yerlerini
bulmakta zorlanmasi.
Harici PDA Klavyeleri (www.palmgear.com)
Avuçiçi bilgisayarlar, veri girisi konusunda tartismalarin en fazla
odagina yerlesen cihazlar oldular. Dokunmatik ekranlari, yazilimsal
klavyeleri, el yazisi taniyan graffiti yazilimlari ve harici
donanimsal klavye takilabilmesi seçeneklerine sahipler. Harici PDA
klavyeleri ise masa üstü klavyelerle ayni isi görmelerine ragmen
PDA’lara monte edilebilecek sekilde dizayn edilmislerdir.
+ PDA’lara veri girisinde geleneksel klavye hissini
yaratmalari.
- Tasinma sorunlari ve her ortamda rahatça kullanilmamalari.
Virtual Keyboard (www.vkb.co.il)
israilli bir firma tarafindan gelistirilen hologram, Hannover
CeBIT2002’de tanitildi. Düzgün yatay bir yüzey üzerinde lazerle
hologram klavye yaratan cihaz, bilim kurgu filmleri için üretilmis
bir dekor gibi görünse de gerçekten çalisiyor ve simdilik PDA’lara
baglaniyor. Yeni tasarimlarinin masaüstü sistemlerde kullanilmasi
da zaman meselesi.
+ Klavyenin boyutlarinin ayarlanabilmesi ve tasima sorununun
azalmasi
- Harflerin üzerine dik basmayi gerektirmesi ve düzgün yüzeyler
üzerinde çalismasi.
Yazilimsal Klavyeler (www.palmgear.com)
PDA’larin, kiosk’larin veya dokunmatik ekranli herhangi bir
bilgisayarin ekraninda beliren minik bir klavye simülasyonudur.
+ Yer kaplamamasi
- Küçük ve düsük çözünürlüklü ekranlarda yanlis harfe basma
sorunu.
Mouse ve Joystickler
Kalem Mouse
Mouse kullanimi özellikle dijital ortamda çizim yapanlar için
kullanim zorluklari çikardigindan kalem seklinde dizayn edilen
mouselar ortaya çikti ancak sadece belirli meslek gruplarina hitap
eden bu cihazlar yaygin kullanim alani bulamadilar. Ucunda
algilayicilar bulunan modelleri veya dokunmatik bir pad üzerinde
çalisan çesitleri bulunuyor.
+ Çizim yapmayi kolaylastiran uygun yapisi.
- Eli çabuk yormasi veya özel bir mouse pad’e ihtiyaç duymasi.
Gaming Mouse (www.microsoft.com/mouse)
Oyun oynamayi sevenler için gelistirilen özel mouselar, normal
mouselarin iki kati kadar çözünürlüge sahip olduklarindan
oyunculara hassas nisan alma, hareket etme imkani sagliyorlar.
+ Normal mouselardan daha hassas yapisinin oyunlarda rahatlik
saglamasi
- Standart uygulamalarda, hassasiyet sebebiyle elin çok fazla
hareket etmesi.
Pedal Mouse (www.hunterdigital.com)
En ilginç mouse modeli olan pedal mouse, el eklemlerinde ortaya
çikan agrilari (Carpal Tunnel Sendromu) tamamen ortadan kaldiriyor
çünkü sadece ayaklarla çalisiyor. Iki pedalli sitem normal bir
mouse’un bütün is-
levlerini gerçeklestiriyor.
+ Geleneksel mouse’larin neden oldugu agrilari ve masadaki
kalabaligi önlemesi.
- Ayak bileklerinde agri olusmayacaginin garantisinin bulunmamasi
ve zor alisilmasi.
Dokunmatik Mouse (www.fellowes.com)
Üzerinde küçük dokunmatik bir pad bulunan bu cihazin üzerinde bir
parma
gi gezdirerek mouse kullanir gibi, imleci kontrol etmek mümkün
olabiliyor.
Son yillarda diz üstü bilgisayarlarda yaygin kullanim alani bulan
teknolojinin mouse seklinde dizayn edilmis ve masaüstü sistemlere
kullanilan versiyonlari da var.
+ Sadece isaret parmagini küçük hareketlerle oynatmanin yeterli
olmasi
- Hizli hareket edildiginde kontrolün kaybedilmesi.
Dokunmatik Ekranlar
Dokunmatik Ekranlar (www.palmgear.com)
Mouse gerektirmeyen dokunmatik ekranli bilgisayarlar, özel LCD
ekranlari sayesinde yazilimsal bir klavye ile de çalisabiliyorlar.
El yazisi da taniyan bu sistemler özellikle gelecegin standart PC
sistemleri olarak kabul edilen Tablet PC’lerde ve avuçiçi
bilgisayarlarda kullanim alani buluyorlar.
+ Donanimsal klavye ve mouse gerektirmeyen kompakt yapilari
- Yüksek enerji ihtiyaci ve günes isiginda kullanim zorlugu.
Ses
Mikrofon (www.microsoft.com/hardware)
Ses kullanarak veri girisi yapmak, üzerinde uzun zamandir çalisilan
bir fikir. Ancak kaydedilen ilerleme henüz istenilen seviyede
degil. Bir mikrofon ve uygun bir yazilim sayesinde bilgisayara çok
temel komutlari (dosya aç, kaydet..) vermek olasi ama henüz bir
metni okuyarak yaziya geçirmek mümkün degil.
+ Ellerin serbest kalmasi. Sadece konusarak hizli komut
verilmesi
- Henüz yeterli olmayan teknoloji, telaffuzun yanlis anlasilmasi,
sinirli kullanim alani.
Eldivenler
Sense Board (www.senseboard.com)
Avuçiçi bilgisayarlarda metin girisini kolaylastirmak için dizayn
edilen cihaz iki ele birden takiliyor. Cihazin içindeki
algilayicilar el kaslarindaki hareketleri hissederek parmaklarin
hangi harfe dokunmak istediklerini tahmin ediyor. Çalisma prensibi
insan mantigini zorlasa da cihaz ise yariyor ve her pozisyonda el
bilgisayarina metin girisi yapmak mümkün oluyor.
+ Esnek kullanim açilari, hizli metin girisi saglamasi.
- Alismanin zaman almasi ve eldivenleri tasimanin zor olmasi.
Sanal Eldiven P5 (www.essentialreality.com)
Robot kollarini animsatan iri elektronik eldivenler kullanmak,
bilim-kurgu filmlerindeki fantezilerden biridir. Essential Reality
isimli bir firma tarafindan piyasaya sürülmeye hazirlanan sanal
eldiven P5 ile el ve parmaklari boslukta hareket ettirerek
bilgisayar ekraninda kontrolü saglamak mümkün. Eldivenin parmak
uçlarindaki yüzüklerde ve üzerindeki seritlerde alicilar bulunuyor.
simdilik sadece oyunlar için tasarlanan ürünün metin girisi yapmak,
tehlikeli görevlerde robotlari yönlendirmek gibi is uygulamalari
için de kullanilmasi için çalismalar sürüyor.
+ Klavye ve mousa gerek birakmayan özgür yapisi
- Agir, hantal görünümü ve sadece oyunlarda kullaniliyor
olmasi.
İnsanlarin kendilerini ifade edebilmeleri, tarih boyunca en önemli sorunlardan biri olmustur. Dogru anlatim yöntemi ile bulusamayan fikirler ya yok olup gitmis ya da zorla anlatilmaya çalisildigi için kavgalar, çatismalar, savaslar, ölümler, acilar getirmistir. Insanlarin kendilerini basari ile ifade edebildigi durumlarda ise edebiyat, sanat, bilim gibi arti degerlerin ortaya çiktigi açiktir.
Yüzyilimizin ikinci yarisinda bilgisayarla tanisan insanoglu sanki diger insanlara düsündüklerini anlatabilmek konusunda çok basariliymis gibi bu kez de bilgisayarlara “laf ” anlatma çabasina girdi. Ilk önceleri, birer mekanik mucizesi olarak hizli dört islem yapmak üzere tasarlanan, daha sonra elektronik yapiya kavusan ve dört islem disinda insan hayatinda önemli olan neredeyse her isi yapmaya aday olan bilgisayarlara “laf ” anlatmak, kisaca veri girisi yapmak, tahmin edildigi gibi bir sorun haline gelmis durumda.
Karar vermek zor: Artilar ve eksiler birarada Veri girisi konusunda ulasilan her teknolojinin zayif bir noktasi oldugundan, daha iyisine ulasmak amaciyla yeni veri giris yöntemleri gelistiriliyor. Alternatif yöntemlerin sayisi artarken, her kullanicinin kendisine uygun seçenekleri veya kombinasyonlari belirlemesi de uzun bir süreç olusturabiliyor. Önemli sorunlardan biri, eksik yönlerine ragmen bir yönteme alisildiginda, yeni bir yönteme baslamanin veya alismanin zor olmasi. Veri giris aliskanliklari ise bilgisayar basindaki üretkenligi, zamani ve dolayisi ile tüm hayati dogrudan etkileyen bir faktör. Bir roman veya kitap yazdiginizi veya yazili bir metni yeniden bilgisayara geçirdiginizi düsünün. 500 sayfalik bir kitabi daktilo kullanir gibi harf harf yazmak ile bir mikrofona okumaniz, okunan her kelimenin bilgisayar tarafindan taninip yaziya dönüstürülmesi arasindaki fark insanlarin yasam sekillerini etkileyecek kadar büyüktür. Klavye kullanan kisi ofiste masa basinda mesai saatleri içinde çalismak zorundayken, diger yöntemi kullanan kisi kirda piknik yaparken minik bir cep bilgisayari ile bile isini gerçeklestirebilir. Günümüzde kullanilan alternatif veri giris yöntemleri nedir? Bu günün teknolojisinde degisik amaçlar için bilgisayara “laf” anlatmanin degisik yollari mevcut. Oyun oynayacaksaniz, joystickler, direksiyonlar, padlar, pedallar, sanal eldivenler, giyilebilen kiyafetler; yazi yazacaksaniz her çesit klavye: ergonomik, klasik, katlanabilir, bez, yazilimsal hatta hologram...
Bilgisayara komut vermeyi kolaylastirmak isteyenler için ses taniyan özel sistemler, mikrofonlar; çok hareket etmek istemeyenler için göz bebegini takip eden gözlük seklinde fareler...