"Ağrıdan ölmek" gerçekten mümkün mü? Ağrıdan ölünür mü?

Orantısız ağrıya verilebilecek en iyi örneklerden biri, ayak parmağınızı bir yere çarpmak olabilir. Küçük parmağınız sehpanızın köşesine çarptığında, kemiğiniz ayağınızdan çıkıyor gibi hissedebilirsiniz, ancak beş dakika sonra neredeyse hiçbir sorun kalmaz. Bu kadar küçük bir sorunun yarattığı duygu yoğunluğu göz önüne alındığında, gerçek anlamda acıdan ölmenin mümkün olup olmadığını da merak edebilirsiniz.

Ağrı nedir?

Ancak bu tartışmaya başlamak için, öncelikle ağrının ne olduğuna bakmakta fayda var. İnsanlar, tüm vücudumuzu saran karmaşık bir sinir ağı nedeniyle son derece hassas varlıklardır. İlk defa insan sinir sisteminin tam olarak incelenmesini gösteren araştırma, bu sistemin ne kadar kapsamlı olduğunu açıkça ortaya koyuyor. Tehlikeyi algılayan nosiseptörlerle dolu olan sinirlerimiz sıcaklık, kimyasal denge veya basınçtaki değişiklikleri algılayabilir, ancak ağrı beyin tarafından algılandığı için bu sinirler tarafından hissedilmez.

Ayak parmağınızı çarptığınızda ağrı aslında ayak parmağınızda oluşmaz. Ağrı, beynin bilgiyi değerlendirmesinin, duyusal bilgiyi önceki ağrıya maruz kalmaya dayalı beklentilerle birleştirmesinin sonucudur.

Bu, beynin ağrı ürettiğinde “en iyi tahmin senaryosuna” göre bir yer seçtiği anlamına gelir. Genellikle beyin bunu yaparken doğru yeri seçer, ancak, aslında karnınızdaki bir sorun nedeniyle size ağrının omzunuzda olduğunu söyleyebildiği yansıtılmış ağrı durumunda olabileceği gibi, bazen bunu yanlış bir şekilde yapabilir. Yani, ağrının aslında bilginin beyin tarafından yorumlanması olduğu söylenebilir.

Ağrının kendisi öldürmez, etkileri öldürür

Ağrının kendisi sizi öldüremez, ancak fizyolojik etkileri öldürebilir ve bunun potansiyel olarak ölümcül hastalık ve yaralanmaların bir dizi daha şiddetli semptomlarından biri olması muhtemelen şaşırtıcı değildir. Burada bir örnek olarak virüsler gösterilebilir.

Kings College London'da ağrı araştırmalarına odaklanan kıdemli öğretim görevlisi Dr. Franziska Denk, IFLScience ile yaptığı görüşmede “bir virüse yakalandığınızda bağışıklık sisteminiz vücudunuzu korumak için tepki verir. Enflamasyonu başlatır ve ağrı, bu inflamasyonun temel belirtilerinden biridir” diyor ve devam ediyor: “Ağrı, vücudunuzdaki sinirlerin bağışıklık hücrelerinin aktif olduğunu ve dolayısıyla vücudunuzun saldırı altında olduğunu algılamasından kaynaklanır. Sinirler, bağışıklık sistemi işini yapana ve iltihap çözülene kadar sizi dinlenmeye ve çok fazla hareket etmemeye teşvik etmek için beyninize sinyaller göndererek tepki verir.”

Ağrı, ciddi rahatsızlığa neden olan altta yatan hastalık veya yaralanmaların yanı sıra, vücuda uyguladığı stres nedeniyle kişinin ölüm riskine katkıda bulunabilir.

Forest Tennant, Practice Pain Management kitabında “Şiddetli ağrı korkunç bir strestir” diye yazıyor ve ekliyor: “Akut veya kronik şiddetli ağrı parlamaları, stresi biyolojik olarak kontrol altına almak amacıyla hipotalamus-hipofiz-adrenal ekseninin glukokortikoidler (kortizol, pregnenolon) ve katekolaminler (adrenalin ve noradrenalin) üretmesine neden olur. Katekolaminlerin kardiyovasküler sistem üzerinde doğrudan güçlü bir uyarıcı etkisi vardır ve ciddi taşikardi ve hipertansiyona neden olur.”

Kalp sorunları ve yüksek tansiyon

Bu tür ağrı parlamaları, kişinin kalp atış hızını dakikada 100’ün üzerine çıkarabilir ve tehlikeli derecede yüksek tansiyona neden olabilir. Bu durum, özellikle mevcut sağlık sorunları olan hastalarda ciddi bir problem olabilir ve aşırı ağrının başka bir yan etkisi ile daha da büyük sorunlara yol açabilir.

Tennant “Adrenal katekolamin salınımına ek olarak, ağrı alevlenmeleri otonomik, sempatik sinir sisteminde aşırı aktiviteye neden olur ve bu da katekolamin kaynaklı taşikardi ve hipertansiyona ilave uyarım ekler” diye devam ediyor ve ekliyor: “Aşırı katekolamin salınımı ile otonomik, sempatik deşarjın birleşik fizyolojik etkileri, kalbe, koroner spazm, kardiyak aritmi ve ani ölüme neden olacak kadar baskı uygulayabilir.”

Dolayısıyla ağrının kendisi doğrudan bir ölüm nedeni olmasa da, doğru şekilde yönetilmediği takdirde hastanın sonuçları üzerinde önemli bir etkiye sahip olabilir. Neyse ki, anestezi alanı sayesinde aşırı ağrıları bile engellenebiliyor ve cerrahlar, insanları hiçbir şey hissetmeden kesip açmalarına imkan tanıyor.