Adım Adım Örneklerle Overclock

Hatırlatmak istediğimiz bir nokta daha var. Eğer ayarları BIOS’dan yapılan bir anakarta sahipseniz ve overclock denemenizden sonra sisteminiz açılmaz olduysa, paniğe kapılmayın. Anakartınızın kitapçığında, böyle sorunlar sırasında sistemi en düşük işlemci hızı ile açılır hale getirmenin yolu yazar. Örneğin Abit marka anakartlarda, sistem açılırken Insert tuşunu basılı tutmanız, sisteminizin anakartın desteklediği en düşük hız ile açılmasını ve ayar yapmanız için SETUP ekranına girmesini sağlayacaktır.

5- Daha Yüksek Hızlara Yolculuk: Örneğimize dönelim ve varsayalım ki Celeron 566 işlemcimiz 640MHz hızında mükemmel çalışıyor. Tabii ki daha yüksek hızları da denemezsek olmaz. Az önceki adımı uygulayarak, anakartın veriyolu hızını yine çok desteklenen bir hız olan 83Mhz hızına çıkarmayı deneyebilirsiniz. Eğer sorun çıkmazsa, sisteminiz 8.5 x 83 = 705MHz hızında çalışacak. Sistemin güvenilirliğini test etmeyi unutmayın, sorun çıkarsa az önce bahsettiğimiz çözüm olasılıkları üzerinde durun.

Bu denemeleri yaparken ve işlemcinizin desteklediği veriyolu hızının çok üstlerine doğru yola çıkarken aklınızda bulunması gereken bir nokta da PCI ve AGP veriyollarının hızları. Anakartınız, kullandığı yonga setine göre, PCI veriyolu hızını, işlemci veriyolu hızının ½, 1/3 ya da ¼’ü olarak seçme olanağı sağlayabilir. AGP veriyolu için ise 1/1, 2/3 ya da ½ seçenekleri olabilir. Unutmayın, amacımız PCI hızını her zaman 33MHz, AGP hızını ise 66MHz’e yakın tutmak. Bunu dikkate alarak gerekli değerleri seçmelisiniz. Örneğin, 83MHz veriyoluna çıktığımızda, daha önce 1/1 oranında tuttuğumuz AGP hızını, 2/3 oranına getirmek daha güvenli olacaktır.

Belirttiğimiz gibi, olabilecek bütün anakart ve işlemci kombinasyonlarını düşünürsek, overclock için her olasılığı göden geçirecek bir çalışma yapmak imkansız. Bu kısa örneğimizde ele aldığımız Celeron 566 overclock prosedürünün konu hakkında genel bir fikir oluşturmanıza yeteceğini düşünüyoruz. Overclock olayının geçtiğimiz ay bahsettiğimiz gibi çeşitli tehlikeler getirebileceğini ve ancak sistemine her bakımdan hakim kullanıcılar tarafından denenmesi gerektiğini ise tekrar hatırlatmak isteriz.

Voltaj zorlaması overclock başarısının kontrolü
Şimdi, anakartımızın kullandığı metodu kullanarak, 66MHz olan işlemci veriyolu hızını 75MHz düzeyine, Celeron 566 işlemcimiz için 1.5 Volt olan gerilimi de 1.6 Volt düzeyine çıkaralım. Aslında gerilim ile oynamamız gerekmeyebilir, ama biz şimdiden ufak bir artış uygulayarak başarı şansımızı peşinen arttırıyoruz.
Ayarları yapıp makinemizi yeniden çalıştırdığımızda başımıza gelebilecek bir kaç olasılık var.

Eğer sisteminiz normal şekilde açılıp, 8.5 x 75MHz karşılığı olarak 640MHz hızında normal çalışmaya başladıysa, durum iyi demektir. Ama herşey bitmiş değil. Şimdi yapmanız gereken, bilgisayarınızı bir güzel zorlamak. Sevdiğiniz bütün oyunları oynayın, internete bağlanın, bir kaç VideoCD ya da DVD seyredin. Bu sayede, bilgisayarınızın bu yeni hızında hiç sorunsuz çalıştığını garanti edeceksiniz. Asla hemen daha yüksek hızlara heves etmeyin, öncelikle bu ilk adımda hiç bir sorun olmadığını belirlemeniz gerek. Bilgisayarınızı en azından bir kaç saat iyice test edin.

Eğer overclock denemesini yaptığınızdan sonra sisteminiz hiç açılmıyorsa, büyük olasılıkla çok şanssız bir işlemciye sahipsiniz ve işlemciniz 75MHz veriyolu hızını kaldırmıyor. Son bir şans olarak, işlemci gerilimini biraz daha arttırmayı deneyebilirsiniz, ama başarılı olma şansınız az.

Eğer overclock denemesinden sonra sisteminiz normal açılacak gibi oluyor, ama ya daha açılış ekranlarında, ya da Windows açılırken hata veriyor ve kilitleniyorsa, yine işlemci gerilimini arttırmak işe yarayabilir. Daha sistemin açılışındaki Energy Star logosu ekranındayken, ya da anakart kendisine bağlı CD-ROM türü cihazları ararken kilitlenmeler oluyorsa, sorun işlemcinizde değil, bellek modüllerinizde de olabilir. Eğer kullandığınız bellek modülleri 66MHz üzerinde hızlarda çalışamıyorsa, overclock işine soyunmadan önce mutlaka bu eski modüllerden kurtulmanız gerekiyor.

İşlemci gerilimini arttırdınız, bellek modüllerinde de sorun yok. Ama sisteminiz bazen sorunsuz açılıyor ve çalışıyor, bazense daha açılırken kilitleniyorsa, anlayın ki işlemciniz bu yeni çalışma hızından pek hoşlanmıyor. Üstelik işin kötüsü, örneğimize dönersek, bu durumda 75MHz’i kıl payı kaçırıyorsunuz demektir. Eğer anakart destekliyorsa, 75MHz’in bir kaç MHz altı bir hıza inmeniz sorunsuz çalışmanızı sağlayacaktır.

2- İşlemcinizin ve anakartınızın özelliklerini tanıyın: Kullandığınız işlemci hangi model? Kullandığı veriyolu kaç MHz? İşlemciniz kaç volt gerilim ile çalışıyor? Sisteminizin belkemiğini oluşturan anakartınız kaç MHz hızında işlemcilere kadar destek veriyor? Anakartınız işlemcinin gerilimini elle değiştirmenize izin veriyor mu? İşte bütün bunlar, overclock için girişmeden önce bilmeniz gereken noktalar. Bu bilgileri bulmak için başvuracağınız ilk kaynak anakartınızın yanında verilen kullanım kılavuzu. Eğer söz konusu kılavuzu kaybettiyseniz, anakart üreticisi firmanın web sitesine ulaşarak kılavuzu download edebilirsiniz. İşlemciniz için gerekli bilgileri ise yine anakartın kılavuzundan, eğer oradaki bilgiler yeterli değilse işlemcinin üreticisinin web sitesinden elde edebilirsiniz. İşlemci ile ilgili bilgileri işlemcinin üzerindeki etikette de bulmanız olası.

3- Soğutma: Demin etiketini okumak için söktüğünüz işlemcinizi yerine taktıktan sonra, özellikle üzerine soğutucu düzeneği yerleştirirken çok dikkatli olun. Soğutucunun alüminyum kısmı, işlemci çekirdeğine tam olarak oturmalı ve arada boşluk kalmamalı. Kasanın içerisinde oradan oraya uzanan sayısız kablonun da soğutucunun fanına takılmamasını ve hava akışını kesmemesine dikkat edin.

Siz ne kadar uğraşsanız da, işlemcinin çekirdeği ile alüminyum soğutucu arasında mutlaka mikroskopik boşluklar kalacaktır. Bunun nedeni, gerek işlemci çekirdeğinin, gerekse soğutucunun alt yüzeyinin mükemmel düzgünlükte olamamasıdır. Göze düzgün gözüken bu yüzeylere mikroskopla bakarsak, oldukça engebeli bir yapı görürüz. Bu çıkıntı ve girintiler yüzünden işlemciden soğutucuya ısı akışı aksayacaktır. Bu sorunu aşmanın yolu ise, elektronikçilerde Termal Gres diye satılan bir madde. Bu maddenin özelliği, ısıyı iletmesi. Genelde beyaz bir krem görünüşü ve dokusunda olan bu maddeyi işlemcinizin çekirdeğinin üzerine çok ince bir kat olarak sürerseniz, iki yüzer arasındaki ısı iletimini daha verimli duruma getirirsiniz.

4- İlk denememiz: Evet, artık 66MHz veriyolu ile çalışan ve 8.5 çarpan değerine sahip olan (8.5 x 66 = 566) Celeron 566’mızı biraz hızlandırmayı deneyebiliriz. Anakartınızın sunduğu 66MHz üzerindeki ilk hız basamağını belirleyin, bu çoğu anakartta 75MHz olacaktır. Sonra da bu hızı nasıl ayarlayacağınızı belirleyin. Çoğu güncel anakartta bu tür ayarlar açılışta DEL tuşuna basarak girdiğimiz SETUP ekranında yapılmaktadır. Bazı anakartlarda ise veriyolu hızı ayarları anakart üzerindeki küçük elektrik anahtarları (dip-switch’ler) ya da köprüler (jumper) ile yapılmaktadır. Anakartınızın hangi yöntemi kullandığını anlamanın yolu, yine anakart kullanım kılavuzundan geçiyor.

Hazır kullanım kılavuzunu elinize almışken, eğer anakart destekliyorsa, işlemci gerilimini nasıl değiştireceğinize de göz atın. Bu ayar da SETUP ekranından ya da anakart üzerinden yapılabilir.

Hatırlatmak istediğimiz bir nokta daha var. Eğer ayarları BIOS’dan yapılan bir anakarta sahipseniz ve overclock denemenizden sonra sisteminiz açılmaz olduysa, paniğe kapılmayın. Anakartınızın kitapçığında, böyle sorunlar sırasında sistemi en düşük işlemci hızı ile açılır hale getirmenin yolu yazar. Örneğin Abit marka anakartlarda, sistem açılırken Insert tuşunu basılı tutmanız, sisteminizin anakartın desteklediği en düşük hız ile açılmasını ve ayar yapmanız için SETUP ekranına girmesini sağlayacaktır.

5- Daha Yüksek Hızlara Yolculuk: Örneğimize dönelim ve varsayalım ki Celeron 566 işlemcimiz 640MHz hızında mükemmel çalışıyor. Tabii ki daha yüksek hızları da denemezsek olmaz. Az önceki adımı uygulayarak, anakartın veriyolu hızını yine çok desteklenen bir hız olan 83Mhz hızına çıkarmayı deneyebilirsiniz. Eğer sorun çıkmazsa, sisteminiz 8.5 x 83 = 705MHz hızında çalışacak. Sistemin güvenilirliğini test etmeyi unutmayın, sorun çıkarsa az önce bahsettiğimiz çözüm olasılıkları üzerinde durun.

Bu denemeleri yaparken ve işlemcinizin desteklediği veriyolu hızının çok üstlerine doğru yola çıkarken aklınızda bulunması gereken bir nokta da PCI ve AGP veriyollarının hızları. Anakartınız, kullandığı yonga setine göre, PCI veriyolu hızını, işlemci veriyolu hızının ½, 1/3 ya da ¼’ü olarak seçme olanağı sağlayabilir. AGP veriyolu için ise 1/1, 2/3 ya da ½ seçenekleri olabilir. Unutmayın, amacımız PCI hızını her zaman 33MHz, AGP hızını ise 66MHz’e yakın tutmak. Bunu dikkate alarak gerekli değerleri seçmelisiniz. Örneğin, 83MHz veriyoluna çıktığımızda, daha önce 1/1 oranında tuttuğumuz AGP hızını, 2/3 oranına getirmek daha güvenli olacaktır.

Belirttiğimiz gibi, olabilecek bütün anakart ve işlemci kombinasyonlarını düşünürsek, overclock için her olasılığı göden geçirecek bir çalışma yapmak imkansız. Bu kısa örneğimizde ele aldığımız Celeron 566 overclock prosedürünün konu hakkında genel bir fikir oluşturmanıza yeteceğini düşünüyoruz. Overclock olayının geçtiğimiz ay bahsettiğimiz gibi çeşitli tehlikeler getirebileceğini ve ancak sistemine her bakımdan hakim kullanıcılar tarafından denenmesi gerektiğini ise tekrar hatırlatmak isteriz.