A'dan Z'ye PC satın alma rehberi

Bugün artık hemen her evde bir bilgisayar bulunuyor. Çağın gerektirdiği ve ev ve iş yerlerinin olmazsa olmaz bir bileşeni olan bilgisayar teknolojisi gün geçtikçe gelişmeye devam ediyor.

Ancak bilgisayarlar da donanımsal özellikleriyle elbette birbirinden farklılık gösterirler. Kimisinin donanımı sadece basit yazı ve grafik işlemlerini gerçekleştirmeye yeterken, bazıları ise en son çıkan sistem canavarı oyunları çalıştırabilmektedir. Burada önemli olan soru işe şu: Ben ne istiyorum? Bilgisayarı ne için alacağım? Alacağım bilgisayara bütçemden ne kadar ayırabilirim?

Bu ve bunun gibi soruların cevabını önce verebilmeniz gerekiyor. Çünkü bilgisayar alırken dikkat edilecek en önemli nokta bir bilgisayarın niye alınması gerektiğidir, yani bir bakıma satın alma amacınızdır.

Eğer oyunlara çok rağbet göstermeyen ve genellikle sistem gereksinimleri yüksek olmayan uygulamalar ile çalışacaksanız, örneğin son model bir ekran kartı ya da bir işlemci almanıza gerek yoktur. Diğer yandan, oyunlar ile fazla haşır neşir iseniz ve en son çıkan sistem canavarı oyunları da rahatça oynayabilmek istiyorum diyorsanız, o takdirde donanımı yüksek bir bilgisayar edinmeniz gerekiyor.

Ancak unutulmamalı ki yüksek donanımlı bir bilgisayar almak demek aynı zamanda yüksek bir bütçeyi de gözden çıkarmak anlamına gelir. Bunun için ihtiyaçlarınızı ve imkanlarınızı gözden geçirip ondan sonra alış verişe çıkmanızda her zaman için yarar vardır.

Şimdi isterseniz bilgisayar bileşenlerine tek tek göz atalım; böylelikle ihtiyacınız olan donanımları daha yakından tanıma şansına sahip olacaksınız.

İşlemci

Eğer standart ofis kullanımı veya sadece internete bağlanmak için bir bilgisayar almayı planlıyorsanız, bugün piyasada olan hemen her işlemci ihtiyacınıza cevap verebilecek niteliktedir. Ancak eğer daha fazla güç istiyorsanız, Intel Core 2 Duo işlemcileri tercih etmelisiniz. AMD Athlon 64 X2 işlemcilere göre daha hızlı olan Intel Core 2 Duo, uygulamalarda daha yüksek performans gösterirken, birden fazla işlemin aynı esnada yapılması da bu işlemciler için problem değildir.

Birden fazla uygulama çalıştırırken uygulamalardan maksimum performans bekliyorsanız, Intel Core 2 Extreme QX6850 3GHz gibi quad-core ya da Core 2 Extreme X6800 gibi dual-core işlemciler bilgisayarınız için aradığınız güçlü işlemci sınıfına girerler.

Intel'in quad-core işlemciler daha yüksek işlemci gücü ve performans sunmasına karşın, şimdilik dual-core işlemciler kullanıcılar tarafından daha fazla talep görüyor.

Bunun yanında eğer oyunlara düşkünseniz, yeni çıkan oyunları daha hızlı ve performanstan ödün vermeden oynayabilmek için de yine güçlü bir işlemciye ihtiyacınız olacak.

Bellek

Bilgisayarların bir diğer önemli bileşeni de hiç kuşkusuz belleklerdir. Bilgisayarınızda bulunan oyun ve diğer uygulamaların daha hızlı ve rahat çalışabilmesi için daha fazla belleğe ihtiyacı vardır. Yeni bir bilgisayar almıyor olsanız ve eski bilgisayarınızı biraz olsun hızlandırmak istiyorsanız, anakartınızın desteklediği türde daha yüksek kapasiteli bellek almanız durumunda bilgisayarınızın hızında gözle görülür bir artışı kolayca fark edebilirsiniz.

Dikkat etmeniz gereken bir diğer nokta da kullanacağınız işletim sistemiyle kullanacak olduğunuz bellek miktarı arasında birebir etkileşimin olduğunu bilmenizdir. Şöyle ki, Windows XP kurulu bir bilgisayarda 512 MB kapasiteli bellek bir PC için yeterli gelirken, söz konusu Windows Vista olduğunda durumu kurtaramamaktadır.

Yeni bir bilgisayar satın alıyorsanız geleceğe dönük bir sistem almanızda fayda var. Diğer bir deyişle, sisteminizi Windows XP'ye göre değil Vista'ya göre belirlemenizi tavsiye ediyoruz. Bunun anlamı ise şu: 512 MB kapasiteli bellekler yerine en az 1 GB olanlarını tercih etmelisiniz. Böylelikle bilgisayarınızda bir uygulamayı çalıştırmak için hem dakikalarca beklemek zorunda kalmazsınız, hem de oyunları akıcı bir şekilde oynayabilirsiniz.

Anakart

Anakart, isminin de belirttiği üzere diğer donanım bileşenlerinin bağlandığı ve bir PC'nin diğer olmazsa olmaz parçalarından biridir. Anakart seçimi, diğer donanımların da kaderini belirlediğinden üzerinde özellikle durmak gerekiyor.

Günümüzde anakartlar ikinci jenerasyon SATA bağlantılarını (SATA II), gigabit Ethernet ve çift ekran kartı kullanımını (SLI/CrossFire) desteklemektedir. Bu özellikleri desteklemeyen bir anakartla, örneğin, ekran kartları için SLI özelliğini kullanmanız söz konusu değildir. Daha önce dediğimi gibi, diğer donanım bileşenlerinin seçimi genellikle anakartınıza bağlı olacaktır.

Peki anakart satın alırken nelere dikkat etmek gerekir? Öncelikle anakartınızın hangi işlemciyle beraber çalışabildiğini bilmelisiniz. Intel donanımlı anakartlar ile Intel işlemcileri çalıştırabilirken, AMD soketine sahip olan anakartlarda ise AMD işlemcileri kullanabilirsiniz. Bunun yanında anakartınızın önünde en azından iki USB portuna sahip olduğuna emin olun. Böylece MP3 çalarınızı ya da USB hafızanızı zahmete girmeden kolayca entegre edebilirsiniz. Yazıcı, harici HDD ve diğer çevre birimlerinin bilgisayara entegre olabilmesi için de ek olarak arka panelde USB portuna sahip olmalısınız.

Kasa

Bir PC satın alırken düşülen en büyük hata bilgisayar kasalarına fazla önem verilmemesidir. Oysa kasalar sadece görünüşleriyle değil, donanımlarınıza ev sahipliği yapmasından dolayı da üzerinde özellikle durulması gereken bileşenlerin başında yer alıyor. Örneğin eskiyen bilgisayarınızı terfi ettirmek istediğinizde bu terfiye izin vermeyen bir kasa ile ciddi problemler yaşayabilirsiniz.

Anakartlar şekil itibariyle çeşitlilik gösterdiğinden ve birbirine benzemediğinden, kasalar da buna bağlı olarak farklı tasarımlarla kullanıcılara sunulmaktadır.

Bugün kullanılan en yaygın kasa türü ATX'tir. Ergonomik bir yapıya sahip olan ATX kasalar, hard disk ve diğer sürücülerin anakarta daha uygun bir şekilde yerleşebilmesini sağlarken, kablo karmaşasını da en aza indirir.

Ekran Kartı

Monitörünüze gelen tüm imgelerden sorumlu olan donanım bileşenidir. Ekran kartları bilgisayarlara harici olarak entegre edilebileceği gibi anakartın üzerinde bir ekran çipi olarak da yer alabilmektedir. Yine de oyunlarla aranız iyi değilse, dahili ekran çipine sahip olan anakart sizin için yeterlidir.

Ancak oyunlardan daha fazla performans bekliyor, multimedia uygulamalarını daha hızlı çalıştırmak ve oyunları akıcı bir şekilde oynayabilmek istiyorsanız, harici bir ekran kartını düşünebilirsiniz. Bu nedenle ekran kartı satın almadan önce, anakartınızın PCI Express x16 slotuna sahip olmasına dikkat edin.

Ayrıca Windows Vista ile beraber tanıştığımız Aero özelliğinden faydalanabilmeniz için DirectX 9 destekli bir grafik çipine ve en az 128MB hafızaya sahip olmalısınız.

Eğer yüksek bir bütçeniz varsa ve PC satın alırken paraya kıymaktan çekinmiyorsanız kasanızda birden fazla ekran kartı da kullanabilirsiniz. Nvidia'nın 3'lü SLI teknolojisi ve ATI'nin 4 karta kadar çıkabilen CrossFire teknolojisi ile oyunları maksimum kalite ile ve performanstan ödün vermeden oynayabilirsiniz.

Hard Disk

Bilgisayarların genelde en yavaş parçası olarak bilinen Hard disk sürücülerin sundukları kapasite son bir yılda katlanarak arttı. 100 GB'dan 500GB'a kadar piyasada bulabileceğiniz HDD'lerin yanında 1 TB'a (TeraByte) ulaşmış diskler de yok değil.

Hard disk alırken dikkat edilecek en önemli husus verilerini ne yoğunlukta bilgisayarınıza depolayacağını bilmektir. Diğer bir deyişle internetten film ve müzik indiriyor ve MP3'lerini ve diğer verilerinizi HDD'nizde saklamak istiyorsanız yüksek kapasite sunan bir diske ihtiyacınız olacaktır. Bunun yanında günümüzde oyunların bilgisayarlara kurulumu sonrası kapladıkları alan düşünüldüğünde de yine yüksek kapasiteli disklerin önemi daha kolay anlaşılabilir.

İş ve ofis gibi yerlerde ise genellikle yüksek depolama ihtiyacı olmayan ve sadece Word, Excel gibi uygulamaların kullanıldığı bilgisayarlar için 500 GB'lık bir HDD'nin de satın alınması gereksizdir.

Hard diskler beraber kullanıldığında da performans artışı sağlarlar. Örneğin RAID 0 ile iki diskinizi birleştirdiğinizde bilgisayarınızın performansını gözle görülür bir şekilde arttırmanız mümkünken RAID 1 ile donanımsal problemlere karşılık verilerinizi sağlama alabilirsiniz.

Bugünün HDD'leri genellikle Serial ATA veriyolunu kullanır. Genellikle 7200 rpm (diskin dakika başına dönüş hızı) tipi disklerin yaygın olduğu söylenebilir; yine de yüksek performanstan ödün vermek istemeyen kullanıcılar dönüş hızı 10,000 rpm olan 150 GB'lık Western Digital Raptor X ürününü düşünebilirler.

Monitör

Monitörler, belki de bilgisayarın en yavaş eskiyen ve güncellenen donanım bileşeni sayılabilir. Piyasada farklı ölçü ve özellikleriyle CRT ve LCD tipi monitörlerine rastlamanız mümkün.

CRT (Cathod Ray Tube) monitörler, elektronların tüp boyunca yüksek hızda fırlatılmaları ve bunun sonucunda ışık oluşması ilkesine dayanır. Ancak günümüzde tipik televizyon kasasına sahip olan CRT monitörler yerine LCD (Liquid Crystal Display) monitörler tercih edilmektedir.

LCD monitörler kontrast ve parlaklık yönünden CRT'lere nazaran daha gelişmiş bir yapıya sahiptir. Daha az enerjiye ihtiyaç duyan ve etrafa daha az ısı yayan LCD monitörler, CRT'lere nazara nispeten daha az yer kaplarlar. Işık yansımalarını da en aza indirgeyen LCD monitörlerin isteğinize göre 15", 17", 19" ve daha büyük ebatlarda olanlarını tercih edebilirsiniz.

Bilgisayar başında uzun zaman geçiriyor ve göz sağlığınızı düşünüyorsanız, belirlediğiniz ölçülerde bir LCD monitör almanızı öneriyoruz.

Ses Kartı ve Optik Sürücüler

Ofis gibi ortamlarda bulunan bilgisayar söz konusu olduğunda harici bir ses kartı edinmek yerine anakarta entegre olarak bulunan ses donanımı kullanılabilir.

Bugünün anakartlarının birçoğu, Intel'in High Definition Audio standardını kullandığından yüksek ses kalitesi sunmaktadır. 7.1 kanal ses sistemlerini de destekleyen yeni nesil anakartlar, eski AC'97 spesifikasyonu ile karşılaştırıldığında ses kalitesi daha yüksektir.

Eğer sinema sistemi kurmak istiyorsanız, buna uygun hoparlör ve ses kartını bir arada düşünmeniz gerekiyor. Ancak piyasada pek çok farklı marka ve model ses kartına rastlayabilirsiniz.

Ev kullanıcıları için 8 ila 24 bit arası ses kartları uygundur. Daha profesyonel kullanıcılar ise 32, 64 ve 128 bit'lik kartları düşünebilir. Müzik CD'lerinin ses kalitesinin 16 bit olduğu düşünüldüğünde, çoğu ev kullanıcısı için 16 bit'lik kartların yeterli geleceği söylenebilir.

Optik Sürücüler

Her bilgisayarda en azından mutlaka bir CD sürücünün bulunması gerekir. Ancak artık CD sürücüler neredeyse piyasadan silinmeye ve yerini DVD sürücülere bırakmış durumda. Ortalama 700 MB kapasitesi bulunan CD'lere nazaran daha fazla kapasite sunan DVD'ler de bu alan 4.7 GB'ı bulmaktadır.

Bunun yanında CD ve DVD yazıcılar da bilgisayarın önemli bileşenlerinden biridir. Bugün satılan bir DVD yazıcı ile DVD okuma/yazma ve CD okuma/yazma fonksiyonları bir arada bulunmaktadır.

Medya savaşlarının galibi olan ve 50 GB'a kadar veriyi içerisinde barındırabilen Blu-ray ise henüz pahalı bir çözüm olduğundan fiyatlarının düşmesini beklemelisiniz.

Klavye & Fare

Neredeyse tüm sistemlerde 102 tuşlu klavye ve iki tuşlu fareler kullanılır. Üreticilerin büyük bir bölümü daha fazla özelliği bir arada kullanıcılarına sunabilmek için PS/2'den USB modellere geçmeye başlamışlardır.

Bunun yanında kullanıcıları kablo karmaşasından kurtaran kablosuz klavye ve farelerde günümüzde oldukça yaygındır.

Fare satın alırken dikkat edilmesi gereken en önemli nokta farenizin optik bir fare olmasına dikkat etmenizdir. Ufak bir kamerayı kullanan optik fareler, kullanıcılara daha keskin ve akıcı kontrol sağlarlar. Optik fareler ile içi tozlanan ve topu kirlenen fareler de sorun olmaktan çıkmıştır.