A'dan Z'ye Intel'in Haswell işlemcileri!

Intel'in yeni Haswell çipleriyle sonunda tanıştık. Peki bu sizi ne kadar ilgilendiriyor? Cevabı tamamen PC'lerden ne beklediğinize bağlı.

Intel'in 22nm'lik işlemcilerinden oluşan yeni Haswell ailesi, raflarda yine i3, i5 ve i7 olarak yerini alacak. Peki Intel'in mobil özellikleriyle öne çıkan yeni işlemcisi, masaüstünde de o kadar iyi mi? Biraz evet, biraz hayır. Intel'in bizi yarı yolda bıraktığı yerler, aslında firmanın tamamen kontrolü altında olan yerler.

Her şey taşınabilirlik için

Haswell ile Intel, masaüstü PC'lerdeki performansı artırmak üzere neredeyse hiçbir şey yapmıyor. Ancak Haswell, taşınabilir PC'ler için çok şey ifade ediyor. Haswell'in bilişimde yeni bir çağ başlattığını bile söylemeniz mümkün. Haswell sayesinde laptop'ların pili bir hafta dayanabilirken, masaüstü PC'lerin gücüne sahpi tabletler üretmek mümkün hale geliyor.

Intel'in güç tüketimi ve entegre grafikler üzerinde yaptığı geliştirmeler inanılmaz. Geliştirmeler, gelecekteki ultra-taşınabilir PC'ler ve mini oyun makineleri için de ümit veriyor.

Haswell'in dezavantajı ise, az önce de belirttiğimiz gibi, Intel'in yeni işlemcisinde masaüstü kullanıcılarını daha da yabana atmış olması.

Haswell'in güç verimliliği

Haswell'in güç verimliliği

Intel, Haswell'in x86 PC işlemcilerinde nesilden nesile şimdiye kadarki en büyük güç verimliliği kazancını sunduğunu söylüyor. Yani Haswell, Netburst Pentium 4'ten ilk Core Duo işlemcilere geçerken sunulan güç tasarrufundan bile fazlasını sunuyor.

Peki Intel bunu nasıl başardı? Bu geliştirmeler, laptop'lar ve tabletler için ne anlama geliyor?

Intel, güç tüketimini azaltma işlemine hedeflerini değiştirerek başladı. Mobil cihazlarda kendisine 35-45 watt'lık bir tasarım sınırı koyan Intel'in hedefi şu an 10-20 watt.

İşlemci devi, bu geliştirmeleri son birkaç senedir çipleri üst üste yerleştirerek başarıyor. Burada işlemciye daha fazla işlev eklenmesi önemli rol oynuyor. Bugünlerde bellek denetimcisinden I/O'a ve grafiklere hepsi bir çipte toplanıyor.

Ivy Bridge jenerasyonu ultrabook'ların 5 saatten fazla pil ömrü sunması gerekiyor. Haswell ise bu süreyi Windows 8'de 9 saatlik bekleme süresine ve 6 saatlik HD video yürütmeye kadar yükseltiyor. Dahası bir Haswell notebook, 7 gün boyunca bekleme modunda e-postalarınızı ve sosyal ağ güncellemelerinizi kontrol edebiliyor. Bu işlev çipin yeni "uyuma durumları" sayesinde sunuluyor. Bu uyuma durumları, CPU çekirdekleri boştayken temel olarak eski suspend-to-RAM durumunun pil performansını sunabiliyor. Bu sayede PC'nizi açtığınızda en son e-postalarınız ve güncellemeleriniz hemen karşınıza geliyor.

Düşük güç, yeni mobil cihazlar; grafikler

Düşük güç, aynı zamanda yeni tür mobil cihazlara olanak tanıyor. Bahsettiğimiz cihazlar tabi ki tabletler. Bu işlemin Ivy Bridge ile başladığını söyleyebilirsiniz, zira Microsoft'un Surface Pro tabletinde Ivy Bridge Core i5 işlemcisi bulunuyor. Ancak Haswell ile beraber Surface Pro'nun tasarımındaki fazladan kalınlık ve vasat pil ömrü ortadan kalkabilir. iPad kasar ince ve hafif bir tablette masaüstü uygulamalarınızı çalıştırabildiğinizi düşünün. Daha düşük bir güç tüketimi veya şu anki güç seviyesinde daha iyi bir performans, evimizde kullanacağımız yeni nesil kutular ve sistemlerin önünü açacaktır.

Haswell grafikleri

Haswell ile beraber gelen en önemli ikinci geliştirme, grafikleri ilgilendiriyor. Yeni nesil işlemci, Intel'in şimdiye kadarki en güçlü grafik çekirdeğini üzerinde barındırıyor. Grafik çekirdeğinin çok sayıda farklı sürümü de olsa kullanılan teknoloji çok fazla değişmemiş durumda. Değişen, Intel'in grafikler için harcamak istediği silikon miktarı. Şirket bu konuda hiç ama hiç cimri davranmamış.

Intel HD Graphics'in Sandy Bridge sürümü, 1.150Mhz'te 16 yürütüme birimiyle çalışıyor. Haswell birim sayısını 40'a, saat hızını ise 1.300Mhz'e yükseltiyor. Dahası Intel, Haswell'e isteğe bağlı 128MB'lık bir eDRAM eklemiş bulunuyor. Bu bölüm farklı bir silikon olarak işlemcinin üzerinde yer alıyor ve hem grafik, hem de işlemci çekirdekleri için ortak L4 önbelleği olarak çalışıyor. eDRAM'in en önemli görevlerinden bir tanesi, entegre grafiklerin ortak sorunu olan grafik performansını artırmak. Bu artırımın ne kadar olduğunu görmek için ise biraz beklememiz gerekecek.

Haswell mimarisi

Haswell mimarisi

Intel'in işlemci çekirdeklerinde yaptığı birçok küçük ince ayar var. Örneğin firma, yeni işlemcisine AVX2 olarak bilinen zorunlu ek kayan nokta yönergelerini eklemiş bulunuyor. Bunun yanında veri seviyesindeki yapıların boyutu büyütülerek Haswell'in ILP'si (instruction level parallelism) geliştirilmiş.

Ancak işlemci, Ivy Bridge'de kullanılan 14-19 aşamalı komut zincirine sahip dörtlü çalıştırma motoruyla hemen hemen aynı çalıştırma motoruna sahip. Bunun anlamı, işlemcinin saat döngüsü başına Ivy Bridge'e oldukça yakın sayıda iş yapması.

Bu ise performans artırımı için saat hızlarına bakmanız gerektiğini gösteriyor. Ancak Intel, bu alanda herhangi bir geliştirme yapmamış. En üst seviye Intel Core i7-4770K, selefi Core i7-3770K ile aynı 3.5GHz varsayılan frekansa sahip. Çekirdek sayısında da herhangi bir değişiklik yok ve işlemci, en fazla dört çekirdekle geliyor.

Haswell Core i7-4770K, Core i7-875K'ya göre kabaca iki kat daha fazla transistöre sahip, ancak iki işlemci de dört çekirdekli. Intel, PC sahiplerinin çoğunu ilgilendirmese de grafik çekirdeğini geliştirmeyi tercih etmiş.

Haswell işlemcilerdeki bir başka önemli değişiklik ise overclock konusunda yapılan küçük değişiklik. Intel, çarpan kilidi açık K serisinde baseclock üzerinden overclock'a izin veriyor. Ancak bunun sadece K serisi çiplerde desteklenmesi, değişikliğin önemini azaltıyor.

Haswell, yine farklı bir soketle geliyor. Şu anki PC'leri bir Haswell işlemciye yükseltmeniz mümkün değil, en azından yeni bir anakarta ihtiyacınız var.

Haswell çipsetleri

Haswell çipsetleri

Haswell destekli en önemli çipsetler arasında şu anki Z77'nin yerine geçen Z87, H87 ve H81 var. Intel yeni çipsette bazı işlevleri Haswell işlemcinin içine taşımış, böylelikle bu işlevleri anakart üzerinden kaldırmış. Örnek vermek gerekirse entegre grafiklerle ilgili arayüzler artık çoğunlukla işlemci üzerinde bulunuyor. Buna ek olarak Displayport arayüzü artık 3.840x2.160 çözünürlüğünü destekliyor. İşin ilginç yanı, bu şekilde Asus'un 4K çözünürlüklü 32 inç'lik monitörünün de desteklenmiş olması.

Z87 PCH, aslında Z77'den fiziksel anlamda daha az yer kaplıyor. Ancak bu, bazı spesifikasyonlarda geliştirme yapılmadığı anlamına gelmiyor. Örneğin tüm SATA portları artık 6Gbps hızını destekliyor. Desteklenenler arasında 1.600Mhz'e kadar DDR bellek çubukları, bir 16 yollu PCI Express grafik kartı veya çift yollu bir kart ve fazlası var.

Peki bu yenilikler Haswell'i masaüstü PC'ler için yeterince heyecan verici kılıyor mu? Açıkçası hayır. 6 tane SATA 6Gbps portuna sahip olabilirsiniz, ancak SATA 6Gbps bile en hızlı SSD'lerin ihtiyacını karşılayamıyor.

Haswell işlemci seçenekleri

Masaüstü Haswell işlemciler: Hangi seçenekler var?

Haswell işlemciler masaüstü PC'leri için büyük bir yenilik getirmese de yeni bir işlemci satın almayı düşünüyorsanız, onu listenize eklemelisiniz.

Peki satın alabileceğiniz hangi modeller var? Mobilde birkaç çift ve dört çekirdekli seçeneğiniz bulunuyor. H ve M ailesindeki dört çekirdeklilerden M'de bulunanlar, Iris Pro ile en yüksek 3D performansını sunmayı amaçlıyor.

Dolayısıyla Intel Core i7-4800MQ, 4900MQ ve 4930MX yüksek saat hızına ancak daha yavaş Intel HD Graphics 4600 3D çekirdeğine sahipler. 4950HQ ve 4850HQ ise daha yavaş saat hızına sahip, ancak yine de dört çekirdekliler ve Iris Pro 5200 grafikleriyle sunuluyorlar.

Haswell, masaüstünde birçok dört çekirdekli i7 ve i5 çipleriyle ortaya çıkacak ve sadece bir çift çekirdekli işlemci tanıtılacak. Bu işlemcilerin biri dışında hepsi Intel HD Graphics 4600 ile gelecek.