4K ve UHD arasında ne fark var?

HDTV'lerin ve monitörlerin fiyatları, normal seviyelere inerken 4K çözünürlük, yavaş da olsa yaygınlaşıyor. Son zamanlarda karşımıza sıkça çıkan iki terim var: 4K ve UHD.

Bu iki terim, TV üreticileri yayıncılar ve teknoloji blog'larında birbirinin yerine kullanılabiliyor. Ancak 4K ve UHD, başlangıçta aynı olmadıkları gibi, teknik anlamda halen farklara sahipler. İzleyenler için 4K ve UHD arasında büyük bir fark olmasa da, özetlemek gerekirse 4K'nın kalıcı olduğunu, UHD'nin olmadığını söyleyebiliriz.

4K ve UHD arasındaki farklar

4K ve UHD'nin arasındaki farkı en basit biçimde belirlemek gerekirse, 4K'nın profesyonel prodüksiyon ve sinema standardı olduğunu, UHD'nin ise tüketiciye yönelik bir ekran ve yayın standardı olduğunu söyleyebiliriz.

İkisinin neden bu kadar çok karıştırıldığını anlamanız için, iki terimin geçmişine biraz göz atalım.

4K terimi, 4K içeriğini standartlaştıran stüdyolardan oluşan Digital Cinema Initiatives (DCI) sayesinde ortaya çıktı. 4.096 x 2.160 piksel çözünürlüğe denk gelen 4K, sadece çözünürlüğü değil, 4K içeriğin nasıl kodlanacağını da belirliyor.

Ultra High Definition (UHD) ise Full HD'nin bir adım ilerisi olarak kabul ediliyor. UHD, Full HD'nin 1.920 x 1.080 piksel çözünürlüğünü dörde katlayarak 3.840 x 2.160'a ulaştırıyor. Dolayısıyla UHD'nin çözünürlüğü, 4K ile aynı değil. Ancak bizlere 4K diye tanıtılan TV'lerin ve monitörlerin çoğu, aslında UHD'dir. Piyasada 4.096 x 2.160 piksel çözünürlüklü 1,9:1 oranında ekranların da olduğu doğru, ancak çoğu 3.840 x 2.160 piksel çözünürlük ve 1,78:1 ekran oranı sunuyor.

Devamı; ikinci sayfada...

Neden 2160p denmiyor?

TV üreticileri 4K ve UHD arasındaki farkları tabi ki biliyorlar, ancak büyük ihtimalle pazarlama stratejileri gereği "4K" ismini kullanıyorlar. Bazı üreticiler, DCI'nın 4K standardıyla çakışmamak için "4K UHD" kelimelerini de kullanabiliyor. Ancak UHD ekranını sadece "4K" diye adlandıran firmalar da var.

UHD'de işleri biraz daha karıştıracak bir durum daha var. UHD ekranlar, aslında ikiye ayrılıyorlar: 3.840 x 2.160 ekranlar ve çözünürlüğü katlayan 7.860 x 4.320 ekranlar. Bu iki ekrana da UHD adı veriliyor. Bu yüzden bu UHD çözünürlüklerini 4K ve 8K isimleriyle çağırmak, daha mantıklı görünüyor. Aslına bakacak olursanız yapılması gereken, 8K UHD standardına QUHD (Quad Ultra HD) gibi bir isim verilmesi.

Ekran ve yayın çözünürlükleri, şimdiye kadar hep dikey çizgilere göre adlandırıldılar. Bu yüzden sorunları kökünden çözmenin bir yolu, 4K kısaltmasını çöpe atıp "2160p"yi kullanmak olabilir. Ancak 4K TV'lerin yaygınlaşmaya başladığını düşünürsek, 2160p için artık çok geç görünüyor. Aslında bundan da büyük bir sorun var: 4K TV'nizde izleyebileceğiniz gerçek 4K içerikler, halen son derece kısıtlı.