48.500 yıl sonra canlandı: Peki, bu neden korkutuyor ve ne anlama geliyor?

Bilim insanları Sibirya'nın permafrostunda 48.500 yıl boyunca donmuş halde kalan eski bir virüsün şimdiye kadar canlanan en eski virüs olduğunu söylüyor. Pandoravirüs, permafrostta binlerce yıl sonra yeniden canlandırılan yedi virüs türü arasında. Bu virüslerin en eskisi 27 bin yıl önce donmuştu. Pandoravirus yedoma ise en yaşlıları ve 48.500 yıldır donmuş durumdaydı.

ARAŞTIRMA NEDEN YAPILDI? NELER SÖYLÜYOR?

Bu virüsler insanlar için bir risk olarak görülmese de bilim insanları erimiş buzun altında kalan diğer virüslerin 'felaket' olabileceği ve yeni salgınlara yol açabileceği konusunda uyarıda bulunuyor.

Araştırma ekibi, bir laboratuvarda amipleri enfekte eden, Sibirya permafrostunda keşfedilen toplam dokuz eski virüsü gözlemledikten sonra, bu tür virüslerin hala canlı organizmaları enfekte etme kabiliyetine sahip olduğunu söylüyor.

Söz konusu 9 virüsün tümü, amipler olarak bilinen tek hücreli organizmaları enfekte edebilir, ancak bitkileri veya hayvanları enfekte edemez. Bununla birlikte, bilim insanlarının uyardığı gibi diğer donmuş virüsler, insanlar da dahil olmak üzere bitki ve hayvan yaşamı için çok tehlikeli olabilir.

BUZLAR ERİDİKÇE...

Rusya topraklarının yaklaşık yüzde 65’i, yaz aylarında bile kalıcı olarak donmuş halde kalan permafrost olarak sınıflandırılıyor. Ancak, küresel ısınma nedeniyle sıcaklıklar arttıkça, zemin artık çözülmeye başlıyor ve binlerce yıldır donmuş olan hayvanları ve nesneler dışarı çıkabiliyor.  Bilim insanları da böyle bir durumda binlerce yıl öncesinde toprak altında donmuş virüslerin yeniden canlanıp canlanmayacağı üzerine kafa yoruyor. Çünkü, örneğin çok eski yıllardan kalan hayvanların hayattayken taşımış olabilecekleri hastalıklar çözülebilir ve ev sahiplerinin aksine hayatta kalabilir. Bu nedenle bilim insanları bu konuda araştırma yapıyor.

Son araştırmada da yer alan Profesör Claverie geçen yıl ‘derin permafrost’tan bakterilerin canlanabileceği konusunda uyarmış ve hatta permafrosttan çözüldüğünde amiplere saldırmaya ve öldürmeye başlayan böyle bir virüsü – pithovirüs – keşfetmiş. Deneyden yaklaşık 30.000 yıl önce donmuş olan pithovirüs insanlar için zararsızken, Profesör Claverie bunun uzun süre donmuş virüslerin ‘uyanabileceğini’ ve konakçıları yeniden enfekte etmeye başladığını gösterdiğini söylemişti.

YENİ ARAŞTIRMA NE SÖYLÜYOR?

Fransa’daki Aix-Marseille Üniversitesi’nde ekip üyesi ve araştırmacı olan Jean-Michel Claverie bu en son çalışma için New Scientist’e “48 bin 500 yıl bir dünya rekoru” dedi.

Ekip, “Bu virüslerin dış ortam koşullarına (UV ışığı, oksijen, ısı) maruz kaldıklarında ne kadar süre bulaşıcı kalabileceklerini ve bu aralıkta uygun bir konakçıyla karşılaşıp onları enfekte etme olasılıklarının ne kadar olacağını tahmin etmek henüz imkansız. Ancak permafrost erimesi hızlanmaya devam ettiğinde ve endüstriyel girişimlerin ardından Kuzey Kutbu’nu daha fazla insan doldurduğunda, küresel ısınma bağlamında risk artacaktır.” diyor.

Rusya, Fransa ve Almanya’dan bilim insanlarını içeren grup, daha önce 30 bin yıllık diğer iki antik virüsü yeniden canlandırmayı başarmıştı.