200 Hz, internet ve diğerleri: TV Reloaded

Yenilikler sadece teknoloji fuarlarının gerçekleştiği zamanlarda ortaya çıkmaz. Şubat ayında da TV-üreticilerinin geliştirdiği bazı yeni teknolojilere rastladık. İşte bu sene boyunca bize eşlik edecek olan teknoloji eğilimleri.

Bu senenin başında Tüketici Elektroniği Fuarı (CES) tüm önemli TV üreticilerini Las Vegas'a topladı. Etkinlikte yeni ürünlerin yanında eğilimler ve bunların gelecekteki sürümleri de tanıtıldı. Sizlere televizyonların geleceğinin nereye doğru yöneldiğini söyleyeceğiz.

Ev sineması televizyonu
Hollandalı üretici Philips ABD pazarında bulunmadığı için CES etkinliğine uzak kaldı ama yine de bugünlerde "büyük" bir yeniliği tanıttı: LCD televizyon Cinema 21:9. Bu 56 inçlik cihaz klasik 16:9 kenar oranını değil, isminin de belirttiği gibi 21:9 oranını kullanıyor. Böylece DVD ve Blu-ray disklerdeki sinema filmleri hiçbir siyah kenarlık olmadan en uygun büyüklükte gösterebiliyor. Yani koyu sinema fanatikleri için üretilmiş bir televizyon.

Daha fazla Hertz: Akıcılık için yüksek frekans

Biraz daha fazla olabilir mi? Yeni LCD televizyonunuz için 50, 100 veya 200 Hz. Sizlere daha fazla resmin gerçek avantajlarını ve ne zaman gereksiz olduklarını anlatacağız.

LCD televizyonlar için temel disiplin: Hareket görüntüleme. Hareket etmeyen kişi veya nesne her LCD'de keskin gözükür. İşin içine hareket girdiğinde ise gölgelenme efekti, kirli kenarlar veya üst üste dış hat oluşumu gibi problemler ortaya çıkabilir. İşte tüm bunlar basit bir TV keyfini berbat edebilir.

Hareketleri "keskinleştirmek"
Üreticiler hareket problemlerini ortadan kaldırmak için cihazların tekrarlama frekanslarını arttırmayı denedi. Fakat bu süreç önceleri tüplü TV'lerde olduğu gibi resmin aynen tekrar edilmesiyle olmuyor, çünkü nihai görüntü de hiçbir iyileşme gerçekleşmiyor. Bu yüzden cihaz tarafından ara resimler hesaplanıyor ve akışkan bir hareket izlenimi bırakacak şekilde o anki kareye ekleniyor; yani resim keskinleştiriliyor. Her resim 50 Hz'de gözüktüğünden yarı yarıya daha kısa sürede gösteriliyor ve bu suretle izleyen kişinin gözü "kandırılmış" oluyor. Daha fazla ara resim ve daha kısa bekleme süreleri de 200 Hz tekniğinin ortaya çıkmasını sağlıyor. Bu tekniği şu sıralar Samsung ve Sony kullanıyor.

Standart çeşitliliği, görsel hazza karşı
Genelde televizyon yayınları 50 Hz frekansını kullanır. Bu iş için 24 Hz ile hazırlanmış sinema materyali minimum (yüzde 4) seviyede hızlandırılır. Aynı durum normal DVD'lerde de geçerlidir. 60 Hz ile üretilmiş ABD prodüksiyonları televizyonda gösterim için kare kırpma yöntemiyle uyumlu hale getirilir. Bunun ekstradan titremelere sebep olduğu ise görüntüde belli olur. Blu-ray disklerdeki film materyali 24 Hz ile hazırlanmıştır. Eğer televizyon buna yerel destek veriyorsa oynatım orijinal temposunda gerçekleşir. Bunun dışında kural olarak dönüşüm işlemi (3:2 Pulldown) gerçekleştirilir. Televizyon bu dönüşüm işlemini de titremelerle belli eder.

Sonuç
Daha fazla Hertz en azından hareketli görüntülerde büyük bir iyileştirme gerçekleştiriyor. Fakat fazla resmin kısa bir sürede hesaplandığı yerde TV'nin yanlış hesaplamalar sonucu ortaya çıkaracağı görüntü hatalarının oluşma tehlikesi de artıyor. 60'dan 50'ye, 24'den 50'ye formatlama da hataları ortadan kaldırılmıyor. Dolayısıyla bu durum üreticilerin odaklanabileceği bir alan daha oluşturuyor; Hertz çılgınlığından bağımsız olarak.

Web ve TV: Televizyonda internet

Bazı üreticiler güncel televizyonlarına gerçek zamanlı veri akışı istemcisi (Sony, Philips, Samsung) de ekliyorlar. Bu istemci (streaming client) sayesinde multimedya içerikleri bir PC'den veya ağ depolama birimi (NAS) üzerinden televizyona aktarılabiliyor. Burada en sık ortaya çıkan eksiklik ise farklı kodlara sahip cihazların yetersiz donanımı oluyor. Öyle ki, genellikle filmler oynatılamıyor bile. Fakat bu eksiklik çoğu durumda medya adaptörü için yayımlanmış bir firmware güncellemesi ile giderilebiliyor.

Yeni içerikler TV'nizde
Diğer üreticiler televizyonlarını doğrudan internete (Samsung, Panasonic) bağlayabiliyor ve örneğin RSS beslemeleri sayesinde en güncel haberleri ekrana getirebiliyor. Aynı şekilde hava durumunu veya borsa durumunu da öğrenebiliyorsunuz. Bu konuda ortaklığına ihtiyaç duyulan firmalardan biri Yahoo. Aynı şekilde filmleri doğrudan YouTube üzerinden veya resimleri Picasa web albümlerinden izlemek mümkün (Panasonic Viera Cast).

Sonuç
Televizyonun bir ağa bağlanması kulağa karmaşık gelebilir ki, bazen de öyle. Fakat üreticiler yoğun bir şekilde ağ bileşenlerini daha basit yöntemlerle çalışır duruma getirme üzerinde çalışıyor. Mesela Philips bir rehber aracılığıyla kişiyi yönlendiriyor. Sayfa çağırma gibi gerçek internet erişimi şu an için mümkün değil, fakat bizim görüşümüze göre oturma-odası-networking erken bir geliştirme aşamasında bulunuyor. Bununla beraber entegre QWERTY klavyesi olan uzaktan kumandaları heyecanla bekliyoruz.

OLED: Çok sakin bir gelişim

OLED tarafında fazla bildirecek bir şey yok: Sony 2009'un başında 11 inçlik XEL-1'i Avrupa'da satışa sundu. Diğer üreticiler ise bu konuda çok çekingen.

Birçok beklentiye rağmen OLED televizyon pazarı çok sakin bir şekilde gelişiyor. Önceki gibi Sony seri üretime hazır bir portföy sunuyor, hem de ocak ayından bu yana. Fakat şimdiye kadar sadece ABD ve Japonya'daki tüketiciler 11 inçlik Sony XEL-1'in tadına varabildi. Önümüzdeki haftalarda cihaz Avrupa sahalarına da ulaşacak. Yalnız ufak bir hüzün damlası yok değil: Bu ufaklığın fiyatı 3000 Euro civarında.

Ufukta pek fazla yenilik yok
CES 2009'da 11 inçlik modelin dışında birçok OLED prototipi gösterildi ama seri üretime hazır ürün yok. Öyle gözüküyor ki, Sony, Samsung ve diğerleri "yeni" televizyon dünyasına pek inanmıyor. Sadece LG senenin ortasından itibaren seri üretime geçecek olan 15 inçlik bir model tanıttı. Fiyatı ise belli değil.

Sonuç
Bu gidişle Plazma ve LCD'lerin televizyon piyasasından silinmesi mümkün değil. Hâlbuki daha yüksek beklentilerimiz vardı. Ama sene çok uzun ve belki bir üretici IFA başlangıcı olan eylül ayında bizi şaşırtır ve kullanılabilir büyüklükte bir OLED-TV sunar. Tabi o zamanda fiyatı görmemek için gözlerimizi kısmak zorunda kalabiliriz.