10 adımda Windows XP'yi onarmak

Yeni bir bilgisayar satın aldınız ya da yüksek sistem özelliklerine sahip bir PC kullanıyorsunuz. Ancak Windows'unuz bir türlü açılmıyor ve bu durum can sıkıcı bir hal alıyor.

Böyle bir problemle karşılaştığınızda bilgisayarınıza format atmayı düşünüyorsanız, bu yazıyı okumadan bir karar vermeyin. Zira bu makalemizde Windows XP'yi bu tür durumlardan kurtarmanın 10 püf noktasına değineceğiz.

1. Windows Başlangıç Disketi kullanmak

Windows XP'de boot sorunu yaşandığında ilk akla gelen şüphesiz Windows Başlangıç disketidir. Bu tip bir problemle karşılaştığınızda disket sürücünüz (tabii artık soyları git gide tükenmekte olsalar bile) kurtarıcınız olabiliyor.

Windows Başlangıç disketi yaratmak için önce disket sürücünüze boş bir disket takın. Bu adımdan sonra disket sürücü ikonuna sağ tıklayıp Format'a basın. Format ekranını gördüğünüzde, tüm ayarları 'varsayılan' olarak bırakın ve Start (Başlat) butonuna klikleyin. Format işlemi tamamlandığında, Format penceresini kapatın ve Bilgisayarım'dan ana klasöre ulaşmak için C sürücünüze gelin ve şu 3 dosyayı boş disketinize kopyalayın:

- Boot.ini
- NTLDR
- Ntdetect.com

Windows başlangıç disketini yarattıktan sonra disketinizi sürücünüze takın ve CTRL+Alt+DEL tuşuna basarak bilgisayarınızı yeniden başlatın. Windows başlangıç disketinden sisteminizi boot ettiğinizde, bilgisayarınız hard diskinizdeki dosyaları boot edecek ve Windows XP'niz normal şekilde başlayacaktır.

2. Bilinen son sağlam konfigürasyonu kullanma

Bilgisayarınızı en son bilinen sağlam konfigürasyona da yönlendirerek boot etme şansınız var. Bu özellik sayesinde donanım ve yazılım ayarlarını tanımlayan CurrentControlSet kayıt defterindeki anahtarda en son yapılan değişikliklerle bozulan Windows'un bu eylemleri geri alınarak en son sağlam olan haline dönülür.

Bu özellikten faydalanabilmek için önce bilgisayarınızı CTRL+Alt+DEL ile yeniden başlatın. Bilgisayarınızın yeniden başlarkanki siyah ekranında ilgili yazıyı gördüğünüzde [F8] tuşuna basın ve Windows Gelişmiş Ayarlar menüsü görüntüleyin.

3. Sistem Geri Yükleme özelliğini kullanma

Windows XP'nin açılmadığı durumlarda işinize yarayabilecek bir diğer araç ise en sık kullanılan Windows Sistem Geri Yükleme fonksiyonudur. Sistem Geri Yükleme (System Restore) bilgisayarınızın arkaplanında çalışarak Windows altında yapılan değişiklikleri izler. Değişikliğin olmasına yakın bir zamanda Sistem Geri Yükleme fonksiyonu, hemen dosyaların yedeğini alarak kendince önlemini alır ve oluşturulan bu Sistem Geri Yükleme Noktaları ile sisteminizi önceki haline döndürme şansına sahipsiniz.
Bu özellikten yararlanmak için her zaman olduğu gibi yine bilgisayarınızı CTRL+Alt+DEL ile yeniden başlatın. Siyah ekranda [F8] ibaresini gördüğünüzde F8'e basın ve Windoes Gelişmiş Ayarlar menüsüne girin. Şimdi bu kısımda Güvenlik moduna (Safe mode) geçin ve Enter'a basın.

Windows XP, bu adımdan sonra Güvenlik modunda açılacaktır. Sistem açıldıktan sonra Başlat > Tüm Programlar > Donatılar > Sistem Araçları menüsünden Sistem Geri Yükleme'yi seçin. Güvenlik modunda olduğunuzdan Sistem Geri Yükleme'de sadece sistemi önceki bir tarihe geri yükleme fonksiyonunu göreceksiniz. Bu ayar da zaten 'varsayılan' olarak seçilmiş durumda. Bundan sonra sonraki adıma geçin ve bir başlangıç noktası seçin, ardından sistem geri yükleme işlemi başlayacaktır.

Windows boot sorunu (4-7)

4. Kurtarma konsolunu kullanma

Windows boot sorunu patlak verdiğinde, daha radikal adımlar atmanız gerekebilir. Windows XP CD'si bilindiği gibi boot edilebilir bir disktir ve sizi Recovery Console yani Kurtarma konsoluna erişiminizi sağlar.

Windows XP CD'sinden boot edebilmek için, CD ROM sürücünüze Windows XP CD'sini takın ve CTRL+Alt+DEL tuş kombinasyonunu kullanarak sisteminizi yeniden başlatın. Yükleme ekranına gelene kadar bir süre geçebilir, bu süre zarfında hiçbir şey yapmayın ve bekleyin. Ardından 'Welcome to Setup' ekranıyla beraber (Figür-A) Kurtarma Konsolu'na R (Repair/Onar) tuşu ile başlayabilirsiniz.

Bir sonraki adımda (Figür-B) işletim sisteminizin yüklü olduğu klasör görüntülenecektir. Burada hangi Windows yüklemesini yüklemek istediğinizi seçeceksiniz. Burada klavyenizdeki menü numarasına basın ve bundan sonra yönetici parolasıni girin.

5. Bozuk olan Boot.ini'yi onarma

Boot.ini dosyasında bir problem meydana geldiğinde, Windows XP'nin açılışında sorunlar yaşanabilir. Eğer böyle bir durumdan şüpheleniyorsanız, Bootcfg aracının özel Kurtarma Konsolunu kullanarak bu dosyayı onarabilirsiniz. Elbette Windows XP CD'si ile sisteminizi önce yeniden başlatmanız ve 4. maddede açıkladığımız gibi Kurtarma Konsoluna erişmeniz gerekiyor.

Bootcfg aracını kullanmak için Kurtarma Konsolunda şu yolu izleyin:

Bootcfg /parameter

Gerekli parametreler ise şunlar:

- /Scan-Scan - tüm Windows yüklemeri için olan disk
- /List-List - Boot.ini dosyasındaki her bir kayıt
- /Default-Set -varsayılan işletim sistemi
- /Rebuild-Compeletely - Boot.ini dosyasını tekrar oluşturur
- /Disabledirect - yönlendirmeyi pasif duruma getirir

6. Bozuk olan boot sektörünü onarma
Bölüm boot sektörü, işletim sisteminin dosya sistemiyle ilgili bilgileri içinde barındıran küçük bir hard disk bölümüdür. (NTFS veya FAT32 gibi)

Windows XP'nin bölüm boot sektörünün hasar görmesinden dolayı çalışmadığını düşünüyorsanız, Kurtarma Konsolundaki 'Fixboot' ile bu durumu düzeltebilirsiniz. Windows XP CD'si ile sisteminizi yeniden başlatarak 4. maddedeki adımda uyguladığımız gibi Kurtarma Konsoluna gelin.

Fixboot aracını kullanmak için şu komutları kullanın:

Fixboot [drive]:

[drive]'ın olduğu yerde istediğiniz yeni bölüm sektörünü belirlemeniz gerekiyor.

7. Master boot kaydını onarma

Eğer Windows XP'nizin başlamamasının nedeni olarak master boot kaydının bozulmasından şüpheleniyorsanız, Kurtarma Konsolundaki Fixmbr aracını kullanarak bu durumdan kurtulabilirsiniz. 4. adımdaki gibi Kurtarma Konsoluna girin ve şu yönergeleri izleyin:

Fixmbr [device_name]

[Device_name] kısmına yeni master boot kaydını yazmak istediğiniz sürücü ismini girin. Örneğin standart olarak C sürücüsü için;

DeviceHardDisk0

Windows boot sorunu (8-10)

8. Otomatik başlatma özelliğini pasifleştirme

Windows'un normal şekilde başlamamasının nedeni 'Otomatik başlatma özelliğinden' de kaynaklanıyor olabilir. Bunun için Windows XP boot etmeye başladığında siyah ekrandayken F8 ibaresini gördüğünüzde F8'e basın ve Windows Gelişmiş Ayarlar menüsüne girin. Burada 'Automatic Restart on System Failure'ı seçip Enter'a basın.

9. Yedekten almak

Tüm bu adımlara rağmen Windows XP'yi çalıştıramadıysanız, varolan en son yedeğinizden sisteminizi kurtarma şansınız hala var. Bu fonksiyondan faydalabilmeniz elbette tamamen kullandığınız backup (yedek) ünitesine bağlı olacaktır. Bu nedenle geri yükleme işleminin nasıl kullanıldığını anlamak için bu aracın komutları takip etmeniz gerekiyor.

10. Windows'un bir versiyonundan diğerine güncelleme

Windows XP işletim sistemini hala onaramadıysanız ve önceki adımda işe yaramadıysa, bir versiyondan diğerine güncelleme özelliği işinize yarayabilir.

Bunun için önce Windows XP CD'sini sürücünüze takın ve sisteminizi yeniden başlatın ve ardından CD'den Windows'u boot edin. Bu ilk evre tamamlandığı zaman, Windows XP Setup Screen (Yükleme Ekranı) ile karşılaşacaksınız (Figüre-A'daki gibi). Burada Windows XP Setup prosedürünü çalıştırmak için Enter'a basın. Biraz bekledikten sonra lisans sözleşmesi sayfasını göreceksiniz. Burada F8'e basıp devam edin. Burada Windows yükleme opsiyonu önceki Windows XP yüklemelerini arayacaktır. Eğer böyle bir yükleme bulursa, ikinci bir Windows XP Setup ekranıyla karşılaşacaksınız. (Bkz Figüre-C)

Yeni ekranda R ile devam edin ya da Esc tuşu ile Windows XP'yi yeni baştan kurun. Ancak unutulmamalı ki bu işlemden sonra tüm Windows güncellemelerini tekrar kurmanız gerekiyor.