Google'ın Çin ile olan tartışması, Google.cn kapansa da sürüyor. Karşılıklı suçlamalar çok ciddi; Google, Çin'i kendisine saldırmakla ve baskı altına almakla, Çin ise Google'ı Amerikan casusluğu yapmakla suçluyor.
Google'ın Çin'den çekilmesi ve Hong Kong'daki sunuculara yönlendirme yapması arama motorunun geleceği hakkında bazı soruların sorulmasına sebep olmuştu.
Çekilmenin sebepleri politik mi, yoksa ticari mi? Çin'den çekilmek Google'ı olumsuz etkileyecek mi, yoksa arama devi etkilenmeden yoluna devam mı edecek? Peki ya Çin'de internetin geleceği, bu devin yokluğundan nasıl etkilencek?
CHIP Online olarak bu konuyu sizler için araştırdı...
Google'ın Çin'deki yeri
Google yüzde 90'ın üzerinde pazar payı ile dünyada bir numara; ancak Çin'de Baidu'nun ardından ikinci sırada geliyor.
Statcounter analizlerine göre 2009 yılında Baidu Çin'de yüzde 68, Google yüzde 30 paya sahipti. Baidu'nun avantajı, Çin'in yerli arama motoru olması ve Çince aramalar için tasarlanmış, Çin halkının artan internet ihtiyaçlarından doğmuş olması.
2010 yılına baktığımızda ise Google'ın bu dev karşısında büyük bir atılım yaparak payını yüzde 43'a çıkarttığını, Baidu'nun ise yüzde 56'ya düştüğünü görüyoruz.
Bu yüzdeler aylara ve ölçüm yapan şirketlere göre değişse de, Google'ın yükselişi açıkça ortada. Yani şirket, Çin'den ticari sebeplerle değil, politik sebeplerle çekildi; buna hiç şüphe yok.
Google'ın gelirlerine etkisi
Google'ın küresel gelirlerinin toplamı 24 milyar doları buluyor. Karı ise 6.5 milyar dolar seviyesinde.
Bu gelirin yüzde 97'si reklamlardan sağlanıyor. Çin'in toplam Google gelirleri içerisindeki payı 300 ila 600 milyon dolar arasında dalgalanıyor. 24 milyar dolar ile oranlandığında ise yüzde 2 civarında bir etkisi olduğunu görmek mümkün.
Öncelikle şunu belirtmek gerekiyor ki, Hıng Kong üzerinden yönlendirme sayesinde Google'ın reklam gelirleri anında kesilmiş değil. Ancak Çin hükümeti isterse Google'ın Çin'den para kazanmasını tamamen engelleyebilir.
Şu da var ki Google, Çin'de sadece para kazanmıyordu. İş imkanı yaratıp para da kazandırıyordu. Çin'deki araştırmaların, ofislerin akibeti şu an belirsiz.
Çin'in potansiyeli
Bu rakamlara bakıldığında Çin'den ayrılması Google'ı etkilememiş gibi görünebilir. Ancak hatırlatalım, Bing gibi rakipler Çin pazarı için yoğun çalışmalar içerisinde çünkü önemli olan Çin'in bugünkü hali değil, gelecekteki potansiyeli.
Çin'den çekilmek zorunda kalan Yahoo bile Alibaba'ya yüzde 40 ortak olarak bir şekilde, bir ayağını Çin'de tutmayı başarıyor. Çin pazarı çok ama çok önemli.
Türk işadamları da dahil olmak üzere girişimcilerin gözü sadece Çin'den ucuz mal getirip, yüksek kar ile satmakta değil. Bu işin sadece bir ayağı, diğer tarafta dev bir pazar olan Çin'de mal satmak var.
Çinlilerin alım gücü az gibi gözükebilir ama 1.3 milyar insan yaşıyor ve bunların gelir dağılımı ülke komünist gözükse de eşit değil. Her fiyat aralığında pazar var ve bu pazar doymamış bir pazar. Büyük fırsatlar var...
Amerika'nın Google üzerinde yaptırım gücü
Google'ın gelirlerinin yüzde 47'si Amerika'da, yüzde 13'ü İngiltere'de ve yüzde 40'ı dünyanın geri kalanında.
Amerikan pazarı bugün için dünyanın en önemli pazarı, çünkü Amerika bir tüketim toplumu ve online ticaret inanılmaz boyutlarda. Sırf Google'ın Amerika'daki reklam gelirlerinin 12 milyar dolara yakın olduğu düşünülürse daha iyi anlaşılır.
Google Çin pazarına ne kadar önem verirse versin, en büyük geliri sağladığı ve kanunlarına bağlı olduğu ülkenin uygulamalarını takip etmek zorunda.
Google'ın CEO'su Eric Schmidt'in oldukça huzursuz bir şekilde söylediği sözler belki de kullanıcı gizliliği konusundaki rahatsızlığından daha fazlasını barındırıyordu. 11 Eylül sonrasında yürürlüğe giren Patriot Act ya da vatanseverlik yasası çok tartışıldı. Belki de Schmidt, bu yasanın şirket olarak alacağı ticari kararların önüne geçen politik kararlar olarak negatif etkisinden endişeliydi. Ve kimbilir, belki de Google'ın Çin ile söz dalaşında prensiplerinin değil de bu yasanın yaptırımlarının etkisi vardı.
İnternet kullanıcı sayısı
Bugün Türkiye'de 16 milyon internet kullanıcısı var, yani erişim yüzde 21 (Kaynak: Internet World Stats).
Şimdi bir de dönüp Amerika'ya bakalım, yaklaşık 250 milyon internet kullanıcısı var, nufüsun geneline oranla erişim neredeyse yüzde 75.
Çin'e gelecek olursak 384 milyon internet kullanıcısı olduğunu, erişim oranının yüzde 28.7 olduğunu görüyoruz. Bu oran hızla tırmanıyor, 2008 yılında 253 milyon kullanıcı ve yüzde 19 erişim oranı vardı. Bu hızla yakında internetteki Çince içerik, İngilizce içeriği geride bırakacak.
Sonuçta ABD pazarı kişi başı gelir çok yüksek bir ülke ama erişim oranı yüksek. Haliyle olgunlaşmış bir pazar. Türkiye ve Çin gibi ülkeler ise daha yolun başında. Google gibi şirketler büyümek için ileride bu pazarları ele geçirmek zorunda; çünkü büyüyemeyen şirketler doğa kanunlarına boyun eğerek kendi ağırlıkları altında çökerler.
Sonuçta...
Bütün bu bilgileri değerlendirdiğimizde ise Google'ın bir şirket olarak Çin'den elini çekmesinin uzun vadede acı sonuçları olabilir.
Pazar payı kazandığı bir ülkeden politik sebeplerle ayrılan Google zararlı çıkıyor. ABD ve Çin kendi aralarındaki gerilimi azaltıp Google'a yansıtmayı bırakırsa, Google Honk Kong'dan da olsa Çin'deki varlığını sürdürüp bir gün geri dönebilir; hatta uzun vadede dönmek zorunda.
Alternatif olarak Yahoo gibi bir Çinli şirket ile perde arkasından ortaklık ile işleri yürütebilir. Çin açısından ise büyük bir kayıp yok, çünkü Çin kendi teknolojilerini geliştirebiliyor ve ihtiyaçlarını karşılayabiliyor. Ama Çin de iddia ettiği gibi tamamen bağımsız değil. Dışa açıldı ve ekonomisi değişti, ithalat yapamaz, ham madde alamazsa sosyal ve ekonomik olarak çöker, beraberinde ondan ucuz mal alan ülkeleri de sürükler. Yani globalleşme herkesi birbirine göbekten bağlıyor. İşte bu yüzden bizim tahminimiz bir noktada ilişkilerin normalleşeceği ve Google gibi şirketlerin de işleriyle ilgilenmeye dönebileceği yönünde.
Bu konudaki bilgileri okudunuz, siz de görüşlerinizi bizimle forumda paylaşabilirsiniz.