Pratik: Windows Vista için 10 ince ayar tavsiyesi

Özellikle laptop'larda performans ve enerji tüketiminden oluşan dengeli karışım çok önemli. Standart olarak Microsoft üç ön tanımlı enerji planı sunuyor: Dengeli, Güç tasarrufu, Yüksek performans.Microsoft deneyimli kullanıcılara kendilerine has bir enerji planı düzenlemelerini öneriyor. Bu iş için "Güç Planı Oluştur" a tıklayın.İkinci bir adımda çıkış noktası olarak ön tanımlı planlardan birisini seçiyorsunuz. Son olarak batarya ve priz modu için istediğiniz süreyi ayarlayabiliyorsunuz. Aşağı doğru açılan menüler ile Vista'ya monitörü ne zaman kapatacağını veya ne zaman enerji tasarrufu modunun açılacağını bildiriyorsunuz. Ayrıca farklı güç düzenlerindeki ekran parlaklığını da ayarlayabiliyorsunuz. Daha karanlık olarak ekranlar daha az enerji tüketir. Bu ayar laptop'larda pil süresini belirgin miktarda uzatabilir.Eğer pil modunda güç düzeninin kısıtlamaları sinirinizi bozarsa sistem tepsisindeki sembole tıklayın ve farklı modlar arasında geçiş yapın.Vista'nın görsel efektleri çok şık fakat sistemin performansının bir kısmını götürüyor. Bu yüzden Denetim masasından kullanmadığınız efektleri kapatmalısınız. Bu seçeneği bulmak için şu sırayı takip edin: Bilgisayar ikonuna sağ tıklayın > Özellikler > Gelişmiş Sistem Ayarları > Ayarlar (Performans). Bu pencerede tikleri kaldırarak istediğiniz efekti devre dışı bırakabilirsiniz. Üst taraftaki üç ön tanımlı ayar farklı performans düzenleri arasında geçişi kolaylaştırıyor.Windows Araması sabit diskin indekslenmesini baz alıyor. Bu yüzden gerekli indeks oluşturulmalı ve buna önem verilmeli çünkü indeksin kendisi de diskte yer kaplar. Deneyimli kullanıcılar Denetim Masasından indeksleme sürecini isteklerine göre düzenlemeliler.Gerekli ayarlar "Sistem ve Bakım" başlığının altındaki "Dizin Oluşturma Seçenekleri" seçeneğinde bulunuyor. Ekran görüntüsündeki pencerede klasörleri tamamen indeksten çıkarabiliyorsunuz. Ayrıca Özellikler ile sabit disk bölümlerinin tümünü indekslemenin dışında tutabilirsiniz veya indeks dosyasının yerini değiştirebilirsiniz.Microsoft müşterilerine harici veri taşıyıcılarını (mesela USB bellek) Vista'nın ReadyBoost özelliği için kullanmalarını tavsiye ediyor. Gerekli seçenek veri taşıyıcıyı taktığınızda çıkan "Otomatik Başlat" ta mevcut.Bu pencerede Vista'nın veri taşıyıcının ne kadarını önbellek olarak kullanmasını istediğini belirliyorsunuz. Fakat burada Microsoft genel olarak az RAM'e sahip sistemlerin ReadyBoost'tan faydalanabileceğini söylüyor. Ayrıca sistem başlangıç hızının yüzde 27 ile yüzde 55 arasında arttığını da iddia ediyor (Vista RTM ile Vista SP1 karşılaştırıldığında).Bilgisayarı tamamen kapatmak yerine Microsoft, Vista kullanıcılarına uyku modunu kullanmalarını tavsiye ediyor. Uyku moduna geçildiğinde Vista güncel oturumu ana belleğe kaydediyor ve sonrasında bilgisayarın açma tuşuna bastığınızda her şeye bıraktığınız yerden hızlıca devam edebiliyorsunuz. Gerçi bilgisayar bu modda, kapalıyken harcadığından daha fazla enerji harcar. Sadece ana belleği açık tutacak kadar enerji tüketilir. Kullanıcılar bunu denemeden önce donanımlarının uyku modu ile uyumlu olup olmadığını denemeliler.Birçok program kurulumdan sonra size sormaksızın kendisini Vista'nın otomatik başlatma listesine ekler. İşte bu başlangıç sırasında değerli birçok saniyenize mal olur.Bu sebeptendir ki, bir yazılım kurarken Vista ile otomatik başlatılmasının devre dışı bırakıldığı bir seçeneğin olup olmadığına dikkat etmelisiniz. İhtiyacınız olmayan programları ise denetim masasına girip kaldırmalısınız.Başlangıç programları listesine daha detaylı bir erişimi msconfig üzerinden elde edebilirsiniz. Çalıştır kutucuğuna veya doğrudan başlat menüsündeki arama kutucuğuna "msconfig" yazın. Başlatma sekmesi üzerinden Windows ile başlatılmasını istemediğiniz programların yanında tiki kaldırın. Tanımadığınız uygulamaları bu listeden kaldırmadan önce program hakkında forumlarımızdan bilgi edinin. Programlar ve başlangıç biçimleri hakkında bilgi edinmenin üçüncü bir imkânı Windows Defender'dır. Yazılımı Gezgini kısmında tüm ilgili verileri bulabilirsiniz.Windows ile beraber başlatılması gereken hizmetler de bilgisayarınızın kaynaklarını harcar. Başlat menüsündeki arama kutucuğuna "Hizmetler" veya "services.msc" yazın. Açılan yeni pencerede Vista ile otomatik başlayan hizmetleri görürsünüz.Microsoft kullanılmayan hizmetlerin devre dışı bırakılmasını tavsiye ediyor. Bu hizmetlerin hangisini olduğunu ise açıklamıyor. Çıkış noktası olarak İngilizce Vista dokümanını kullanabilirsiniz. Bir diğer Microsoft tavsiyesi: Gereksiz veri yükünden kurtulmak için düzenli aralıklarla disk temizlemeyi çalıştırın. Gerekli aracı başlat menüsünde bulacaksınız.Microsoft deneyimli kullanıcılara temizleme işini Görev Zamanlayıcı ile otomatiğe bağlamalarını tavsiye ediyor. Aracı (Görev Zamanlayıcı) başlat menüsünde bulabilirsiniz.NTFS tabanlı sürücülerin partisyonlarında bulunan veriler zamanla parçalanır. Veriler disk üzerinde tek bir yerde durmaz bilakis tüm disk üzerinde dağıtılır. Bu yüzden Microsoft düzenli aralıklarla diskleri birleştirmenizi (defrag) tavsiye ediyor. Aracı başlat menüsünde bulabilirsiniz.Tavsiyelerin bir etkisinin olup olmadığını ise Vista'nın denetleme araçları ile öğrenebilirsiniz. Bunlardan bir tanesi sisteminize 6 puan (tam puan) üzerinden derecelendiren Windows Deneyim Dizinidir. Bir değişiklikten önce ve sonra bu değeri yeniden hesaplatın ve sonuçları karşılaştırın. Daha yüksek bir değerin anlamı yaptığınız değişikliklerin etki ettiği anlamına gelir. Fakat bu değerler, aşırı derecede parçalanmış bir diski birleştirmenin dışında tanıtılan hiçbir Microsoft tavsiyesi ile değişmez. Araç daha çok donanım yükseltmelerinden sonraki yapılacak değerlemelere uygundur.Görev Yöneticisinde (CTRL + SHIFT +ESC) sistemin performansını detaylı olarak görebileceğiniz "Performans" isminde bir sekme vardır. Eğer daha detaylı bir rapor isterseniz alttaki Kaynak İzleyiciye tıklayın.Ekran sürekli olarak birçok sistem bileşeninin performansını izler ve optimizasyon tavsiyelerini değerlendirmek için iyi bir çıkış noktası sunar.